Standardizasyonun Sağladığı Faydalar ve Kalite kavramının Tarihsel Gelişimi

STANDARDİZASYONUN GEREKLİLİĞİ ve KALİTE KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ

 

STANDARDİZASYONUN GEREKLİLİĞİ

 

İlk insandan günümüze kadar insanoğlu sürekli olarak karışıklıktan kurtulma ve belirli bir düzen tesis etme arayışı içerisinde olmuştur. Arayışın neticesi ortaya çıkan düzenlemeler ve uygulamalar standartları oluşturmuştur. Bu yüzden standartların tarihi insanlık tarihi kadar eskidir diyebiliriz.

 

Standartlar; İnsanın can ve mal güvenliğine öncelik veren, ürünlerin adeta tek bir örnek gibi aynı kalitede kullanım amacına uygun olarak ekonomik bir şekilde üretilmesini öngören, bilimsel ve deneysel çalışmaların kesinleşmiş sonuçlarını esas alan, doğrulukları onaylanmış dokümanlardır.

 

İnsanların belli düzenler içerisinde yaşamaları için standardizasyon lüksten öte, olmazsa olmaz bir zorunluluktur. Standartlara uygunluk tüm üreticilerin ve tüketicilerin uyması gereken adeta insani ve milli bir görevdir. Her üretici ve tüketici de standardizasyona uygunluk bilinci muhakkak olmalıdır. Standartlara uygunluk ile elimizde kıt olan kaynakların akıllı ve ekonomik bir şekilde değerlendirilmesi sağlanabilir. Toplumun refah seviyesi standartlara uygunluk ile artırılabilir.

 

Kaliteli ürün/hizmetten bahsedilecek ise öncelikli olarak standartlara uygunluktan bahsetmek gerekir. Kalitenin olmazsa olmazını diğer bir değişle kalitenin alt sınırlarını standartlar belirler. Bu alt sınırın altında ürün ve hizmet sunumu yapanlar maalesef dünya pazarında yer edinemeyeceklerdir.

 

Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO),  belirli bir çalışmanın, o çalışma ile ilgili bulunanların ve özellikle ekonominin yararına olarak yapılabilmesi için tüm tarafların, katkı ve işbirliği ile belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama işlemidir” şeklinde standardizasyonu tanımlamaktadır.

 

Standardizasyon çalışması sonucu ortaya çıkan belge veya dokümana da standart denilmektedir.

 

Globalleşerek küreselleşen dünyamızda standartlara uygunluk uluslararası ticarette önemli rol oynamaktadır.

 

 

KALİTE KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ

 

Yapılan araştırmalarda kalite ile ilgili ilk kayıtların M.Ö 2150 yılına kadar uzandığı tespit edilmiştir.  İlk kayıtlar Ünlü Hamurabi Kanunlarının 229 maddesinde şu ifade yer alır; eğer bir inşaat ustası bir adama ev yapar ve yapılan ev yeterince sağlam olmayıp ev sahibinin üstüne çökerek ölümüne sebep olursa o inşaat ustasının başı uçurulur.”

Daha sonra Taş Devri dönemleri gelindiğinde insanlar kalitesinden emin olmadıkları parçaları, kalitesinden emin oldukları standart bir parça ile karşılaştırmaya ilkel olarak kalite kontrole ilk adımlar atmış oldular.  İlk uygulamalarda kalite kontrolün bizzat üreticiler tarafından yapıldığını ve ürünlerin onaylarının verildiğini görüyoruz. Fakat medeniyetin ilerlemesi ile kontrol yöntemleri de ilerleyerek kontrol metedolojisi üretenin bizzat kontrolünden artık tüketici tarafından kontrollerin yapılması ve uygun olanan satınalmasına dönüşüm yaşandı.

 

Kasaba ve şehirlerde Pazar yerlerinin kurulması ile birlikte müşterinin alım kontrolleri üretici ustanın hünerine ve şöhretine göre yapılmaya başlayarak adeta marka bilinirliğine ve kalitesine önem verilmeye başlandı. Bu akabinde Loncalar’ın ön plana çıkmasını geliştirdi. Buna en güzel örneki Anadolu’daki AHİ’lik teşkilatı verilebilir.  Bu tür Localar ve teşkilar tarafından özendirici ve önleyici tedbirler alınmaya başlanmıştır.

 

Teknolojik ürünlerin gelişmesi ve çok sayıda tüketiciye hitap edilmesi ile birlikte üreticiyle tüketici arasındaki mesafe açılmaya başladı ve satıcı, alıcı ile yüzyüze gelmeden alıcının istekleri ve ihtiyaçlarına uygun ürünleri üreterek sunuma hazırlamaya başladılar. İşletmelerin büyümesi ile birlikte de Taylor ve benzeri modellerin gelişmesi ve otomasyona geçilmesi ile belirli spectler, planlar, testler, ölçüm laboratuarları kuruldu ve kuruluşlar bünyelerinde ayrı bir kalite kontrol bölümleri oluşturmaya başladılar. Kontrol sorumluluğu da sırası ile üretici ve tüketiciden sonra bu laboratuvarlara geçmeye başladı.

 

Seri üretimin artması ile birlikte kontrol yöntemi örnekleme metodolojisine ve istatistiki yöntemlere dayanmaya başladı.

 

Günümüzde ise bitmiş ürünün muayene tabii tutulması yerine, muayeneye gerek kalmayacak şekilde üretim sistemleri, güvence sistemleri ve yönetim sistemleri devreye girmiştir.

 

Kalite çalışmalarına üst yönetim ile birlikte tüm çalışanlarının katılımının sağlanması ve müşterilerin %100 tatmin edilmesini hedefleyen Toplam Kalite Yönetimi geliştirilmesi ile kalite kavramı geçmişten günümüze sürekli iyileşerek değişime uğramıştır.

 

Kalite Yolculuğu hiçbir zaman bitmeyecektir. Bu yolculukta Kaizen Sertifikasyon;

En Kaliteli Üretim Standartlara Uygun Üretim,

En Ekonomik Tüketim Standartlara Uygun Tüketimdir

düşüncesi ile müşterilerinin standartlara uygunluklarını kontrol edecektir.

Ahmet AY- Kaizen Sertifikasyon Ltd. Şti.

 

Diğer Yazılarımız

Diğer İçerikler